سبک سندباکس (Sandbox) در بازی های ویدیویی

فرض کنید یک کودک در حیاط خانه ی خود در حال بازی در یک جعبه ی شنی (Sandbox) یا یک زمین خاکی است. چه کارهایی را انجام می دهد؟ با دست های خود با شن ها بازی می کند و با چند اسباب بازی دیگر که در اختیار دارد، دنیا و شخصیت های خیالی خود را می سازد. کودک در این جعبه ی شن محدودیتی برای بازی ندارد و احساس آزادی کامل را تجربه می کند که در نتیجه با خلاقیت، می تواند اهداف و دنیای ذهنی خودش را خلق کند.

اما امروزه دیگر خبری از آن جعبه ی شنی یا زمین های خاکی در هر خانه ای نیست و بازی در شن های ساحل هم گزینه ی همیشه در دسترسی نخواهد بود. با این حال یک سبک جذاب در بازی های ویدیویی به نام سندباکس وجود دارد که همان احساس شیرین خلق کردن و آزادی، که در بازی های جعبه شنی وجود دارد را در دنیای دیجیتالی شبیه سازی می کند. در این مقاله سعی شده که علاوه بر تعریف سبک سندباکس به بررسی المان های آن نیز پرداخته شود پس همراه ما باشید.

سندباکس (Sndbox) نوعی سبک در بازی های ویدیویی است که تمرکز و هسته ی اصلی آن بر روی خلق و آزادی عمل در گیم پلی است. اما بنظر می رسد که این تعریف بسیار کلی است. پس بیایید نگاهی جزئی تر به این سبک بیاندازیم.

از واژه ی آزادی در بازی های ویدیویی برداشت ها و تعاریف متفاوتی را می توان داشت. مثل آزادی در انجام هدف یا آزادی در حرکت و غیره… اما مفهوم اصلی آزادی در بازی به چه معنا است؟ در بازی های ویدیویی گیم پلی همیشه به دنبال یک هدف ایجاد می شود، حال آن هدف می خواهد بر اساس داستان تعریف شده باشد یا عملی جدای از داستان، تفاوتی نخواهد داشت. گیمر در روش رسیدن به آن هدف آزاد است که در اصطلاح به آن آزادی عمل در گیم پلی گفته می شود و از المان اصلی ساختار گیم پلی غیر خطی (Nonlinear Gameplay) در یک بازی است. همچنین آزادی در دسترسی به محیط قابل بازی که جزو المان های طراحی محیط غیرخطی (Nonlinear Environment) و جهان باز (Open World) است. اما به این نکته ی مهم توجه کنید که مفهوم آزادی در گیم پلی در بازی های سبک سندباکس کاملا متفاوت است.

شاید برای شما عجیب باشد اما باید بدانید که در بازی های خالص سندباکس هیچ هدف یا داستانی وجود ندارد، به عبارتی اصلا گیم پلی ای در این سبک تعریف نشده است. در بازی های سندباکس سازندگان یک محیط قابل بازی را برای گیمر تدارک می بینند، این محیط می تواند خطی، غیر خطی و جهان باز باشد و در کنار آن برخی ابزارها را نیز در اختیار او قرار می دهند تا گیمر با استفاده از این ابزارها و خلاقیت خود هدف و گیم پلی را خلق کند. پس در نتیجه گیمر در یک بازی سندباکس می تواند هدف را خلق کند و در انتخاب آنها تماما آزاد است و هر گونه گیم پلی ای را بسته به خلاقیت خود می تواند بوجود بیآورد یا حتی دنیایی را خلق کند. در این بازی ها آزادی عمل بسته به خلاقیت هر فرد متفاوت است و همین موضوع باعث خواهد شد در این بازی ها پایانی وجود نداشته باشند. و فقط به خواست گیمر است که می توان به بازی پایان داد.

تا به اینجای کار باید متوجه شده باشید که سندباکس سبکی است که بطور کامل با ذهن و خلاقیت گیمر در ارتباط است. و بدون داشتن یک ایده ی جذاب نمی توان از آن لذت برد. امروزه با ظهور بازی های اکشنی که یک گیم پلی سریع و نفس گیر را ارائه می دهند و بازی های ماجراجویانه ای که گیمر را غرق ماجراجویی های قهرمان داستان می کنند، ساخت یک عنوان اصیل سندباکس ریسکی بزرگ و خطرناک برای هر سازنده ای خواهد بود. و حتی با ساخت آن ممکن است کمتر کسی آن را بازی کند که نهایتا منجر به شکست آن خواهد شد. اما اگر توجه کرده باشید گاهی اوقات نام سندباکس را در برخی بازی های بزرگ مثل Grand Theft Auto V یا Minecraft می شنوید. اگر چه این بازی ها با تعریف اصلی سندباکس فاصله دارند اما چرا به آنها سندباکس می گویند؟

سبک سندباکس به تنهایی شاید برای مخاطبان امروزی جذابیتی نداشته باشد اما استفاده از المان های آن در بازی های امروزی به جذابیت بیشتر آن عنوان ها کمک زیادی کرده است. برای مثال یکی از بهترین نمونه هایی امروزی که از المان های سندباکس بخوبی استفاده کرده، بازی Grand Theft Auto V است. اما سازندگان این عنوان چه المان هایی را در بازی خود استفاده کرده اند که می توان آن را در دسته ی بازی های سندباکس قرار داد.

در بازی GTA V تمام ماموریت های اصلی و فرعی از قبل آماده شده اند و گیمر برای اتمام بازی باید آنها را انجام دهد. اما سازنده این بازی، ابزارهای زیادی را برای سرگرمی و تعامل گیمر با بازی تدارک دیده است. در این بازی شما می توانید از تمام ابزارهای موجود برای خلق یک هدف برای سرگرمی خود استفاده کنید که هیچ ارتباطی به اهداف از پیش تعیین شده ی بازی ندارد. پس دلیل اصلی که می توان این بازی را سندباکس نامید آن است که در این بازی می توان هدف را خلق کرد و مسبب آن وجود ابزار های بسیار زیادی است که گیمر توانایی تعامل با آن ابزارها را دارد.

در بازی GTA V از المان آزادی در خلق هدف برای سرگرمی استفاده شده است. اما بازی هایی وجود دارند که علاوه بر خلق هدف جانبی برای سرگرمی، می توان از ابزارهای وجود در بازی برای خلق یک دنیا یا هر آنچه که در ذهن گیمر است برای رسیدن به یک هدف از قبل تعیین شده اقدام کند. بازی هایی مثل Spore، Mindcraft و Scribblenouts بازی هایی هستند که با خلق کردن می خواهند به هدف از پیش تعیین شده ی بازی برسند.

در بازی Spore گیمر می توانست شخصیت خود را از یک DNA تا زمانی که به یک موجود پیشرفته تبدیل می شد خودش طراحی کند. و در ادامه ی بازی با تکامل گونه ی خود، یک امپراتوری در سیاره و دیگر سیاره ها برپا کند. یا در بازی Scribblenouts گیمر می توانست با تایپ کلمات اهداف بازی را انجام دهد. به این صورت که می خواستید چیزی را تمیز کنید با تایپ کلمه آب یک بطری آن برای شما ظاهر می شد یا با تایپ کلمه ی صابون برای شما قالب صابونی ظاهر می شد. این بازی آزادی عمل خوبی در بوجود آوردن چیزهایی که در ذهن گیمر بود به او می داد. یا بازی Mindcraft که هر گیمر می توانست دنیای خودش را خلق کند و هر جور که می خواست با آن دنیا تعامل داشته باشد.

تمام این بازی ها مثال هایی هستند از بازی هایی که از المان های سبک سندباکس استفاده می کنند و در تعریف جدید سندباکس به آن دست از بازی هایی که از المان اصل سندباکس یعنی خلق کردن بهره می برند می توان سندباکس نیز گفت. امروزه از المان های سندباکس معمولا در بازی های سبک ماجرایی و سبک اکشن استفاده می شود.